Trong hành trình khởi nghiệp, giữ đúng mục tiêu ban đầu là điều vô cùng quan trọng, đặc biệt khi bạn bắt đầu với những nguồn lực hạn chế. Việc đi chệch mục đích không chỉ khiến bạn tiêu hao nhiều công sức và tiền bạc mà còn có thể làm mất đi định hướng và giá trị cốt lõi mà bạn đang xây dựng.
Mình đang tham gia cùng một hoạt động khởi nghiệp, thì có sự việc trao đổi làm mình nghĩ cần chia sẻ nội dung này ngay.
Từ một câu chuyện về hạt cà phê chín đỏ tự nhiên
Một nhóm bạn đang lên kế hoạch để kinh doanh cà phê hạt chất lượng cao, phục vụ những người yêu thích thưởng thức cà phê nguyên bản, với mô hình nâng cấp việc thu hoạch hạt cà phê chất lượng cao. Trong quá trình bàn bạc, các bạn ấy đã giới thiệu cho tôi một ý tưởng mới: túi thơm từ hạt cà phê, mục đích là mở rộng danh sách sản phẩm, bán kèm với cà phê hạt để thu hút thêm khách hàng, và đặc biệt là dễ bán ban đầu, tạo doanh số nuôi sản phẩm chính.
Tuy nhiên, mình bác bỏ ý tưởng này ngay. Vì sao? Thứ nhất, hạt cà phê tự nhiên không có mùi thơm mạnh như vậy. Để tạo ra túi thơm từ hạt cà phê, thường phải tẩm thêm hóa chất để có thể duy trì mùi hương lâu dài. Điều này hoàn toàn khác với tinh thần ban đầu của chúng tôi là mang đến sản phẩm cà phê nguyên chất, tự nhiên. Thứ hai, tệp khách hàng mua túi thơm với tệp khách hàng mua cà phê hạt thực sự là hai nhóm hoàn toàn khác nhau. Những người mua túi thơm tìm kiếm mùi hương cho không gian sống, trong khi khách hàng của chúng tôi là những người đam mê cà phê, muốn thưởng thức hương vị từ hạt cà phê chín đỏ tự nhiên.
Vì sao việc đi sai mục đích dễ xảy ra trong khởi nghiệp?
Áp lực mở rộng danh mục sản phẩm
Khi mới khởi nghiệp, chúng ta thường gặp phải áp lực phải đa dạng hóa sản phẩm để thu hút thêm khách hàng. Càng có nhiều sản phẩm, càng dễ thu hút nhiều tệp khách hàng, đúng không? Nhưng điều này thực ra có thể phản tác dụng. Khi vội vàng mở rộng danh mục mà không có chiến lược rõ ràng, doanh nghiệp dễ mất đi sự tập trung vào sản phẩm cốt lõi, từ đó làm loãng đi thông điệp mà thương hiệu muốn truyền tải.
Hiểu sai khái niệm về sản phẩm liên quan
Không phải sản phẩm nào cũng phù hợp để bán kèm, dù cho chúng có vẻ “liên quan” với nhau. Ví dụ như túi thơm hạt cà phê, nghe thì liên quan đến cà phê, nhưng mục đích và đối tượng sử dụng lại hoàn toàn khác nhau. Sự liên quan giữa các sản phẩm cần phải dựa trên giá trị mà chúng mang lại cho khách hàng và mức độ bổ trợ cho sản phẩm chính.
Sợ mất cơ hội
Trong quá trình khởi nghiệp, cảm giác sợ bỏ lỡ cơ hội có thể rất mạnh mẽ. Khi thấy một cơ hội mới, bạn có thể nghĩ rằng nên nắm lấy ngay để mở rộng thị trường, nhưng đôi khi điều đó lại làm bạn đi chệch hướng so với mục tiêu ban đầu. Chính tôi cũng từng trải qua nhiều lần thất bại vì đã bị cuốn theo những cơ hội như vậy, khiến nguồn lực và sự tập trung bị phân tán.
Mong muốn thể hiện và thành công nhanh chóng
Sự thật là hầu như con người đều mong muốn thể hiện được những điều tốt đẹp của bản thân(hoặc tự cho là như vậy). Hầu hết những người khởi nghiệp đều có sự mong muốn khẳng định bản thân và đạt được thành tựu trong thời gian ngắn. Điều này có thể khiến họ dễ dàng rơi vào cái bẫy mở rộng sản phẩm quá nhanh với hy vọng tăng trưởng doanh thu và mở rộng thương hiệu. Việc có nhiều sản phẩm sẽ tạo cảm giác rằng thương hiệu của mình đang phát triển mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, sự hấp tấp này dễ khiến họ mất đi sự tập trung vào chất lượng của sản phẩm chính, dẫn đến những khó khăn lâu dài trong việc giữ vững thương hiệu.
Hậu quả của việc đi chệch mục tiêu ban đầu
1. Phân tán nguồn lực
Khi mở rộng sản phẩm mà không tính toán kỹ lưỡng, nguồn lực đầu tư cho sản phẩm mới sẽ lấn át nguồn lực dành cho sản phẩm cốt lõi. Điều này đặc biệt quan trọng với những doanh nghiệp khởi nghiệp nhỏ, nơi tài chính, nhân lực, và thời gian đều có hạn.
2. Mất đi định hướng thương hiệu
Khi thêm những sản phẩm không phù hợp vào danh mục, khách hàng có thể cảm thấy khó hiểu về thương hiệu của bạn. Điều này dễ làm giảm đi giá trị mà bạn đã xây dựng trước đó, khiến khách hàng không còn nhận ra sự khác biệt của thương hiệu bạn trong thị trường.
3. Khó khăn trong việc quản lý khách hàng
Mỗi sản phẩm đều có tệp khách hàng riêng biệt. Khi tệp khách hàng mới không phù hợp với sản phẩm chính, bạn sẽ phải đối mặt với thách thức trong việc quản lý các tệp khách hàng khác nhau và xây dựng chiến lược tiếp thị phù hợp.
Cách để giữ vững mục tiêu khởi nghiệp và tránh đi sai hướng
Đặt ra mục tiêu rõ ràng ngay từ đầu
Trước khi bắt đầu bất kỳ ý tưởng kinh doanh nào, hãy xác định rõ ràng mục tiêu và giá trị cốt lõi mà bạn muốn mang lại cho khách hàng. Hãy luôn tự hỏi: “Mình muốn trở thành ai trên thị trường này?” và “Sản phẩm của mình sẽ giải quyết vấn đề gì cho khách hàng?”
Đánh giá kỹ lưỡng khi thêm sản phẩm mới
Trước khi mở rộng danh mục sản phẩm, hãy cân nhắc xem sản phẩm mới có thực sự bổ trợ cho sản phẩm chính và có mang lại giá trị gia tăng cho khách hàng hiện tại hay không. Đừng để sự hào hứng ban đầu che lấp những phân tích sâu sắc.
Xây dựng và tuân thủ kế hoạch chiến lược dài hạn
Một kế hoạch chiến lược tốt sẽ giúp bạn giữ vững được hướng đi ngay cả khi gặp phải những cơ hội hấp dẫn. Kế hoạch này cần có sự linh hoạt để điều chỉnh, nhưng cũng cần có tính kiên định để không đi lệch hướng.
Nhận thức về bài học từ các sai lầm trong quá khứ
Việc nhìn lại những lần đi sai hướng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách duy trì mục tiêu và tránh lặp lại sai lầm. Những bài học này không chỉ là kinh nghiệm quý giá cho bản thân mà còn có thể chia sẻ với cộng đồng khởi nghiệp.
Kết luận
Khởi nghiệp không phải lúc nào cũng thuận lợi, nhưng việc giữ vững được mục tiêu ban đầu sẽ giúp bạn tránh khỏi nhiều khó khăn không đáng có. Đừng để sự lo lắng về việc bỏ lỡ cơ hội làm bạn mất đi giá trị cốt lõi mà mình đang xây dựng. Hãy luôn ghi nhớ rằng, một sản phẩm tốt, một định hướng rõ ràng, và sự kiên định trong mục tiêu sẽ giúp bạn xây dựng được một thương hiệu mạnh mẽ và bền vững.
Hãy cố gắng giữ vững những giá trị cốt lõi trong hành trình khởi nghiệp.
Nếu bạn từng gặp phải tình trạng đi chệch mục đích khi khởi nghiệp, hãy chia sẻ kinh nghiệm của mình dưới phần bình luận để chúng ta cùng học hỏi lẫn nhau. Bạn có thể liên hệ với tôi để trao đổi thêm về những thử thách và cơ hội trên con đường khởi nghiệp. Hãy cùng nhau xây dựng một cộng đồng khởi nghiệp mạnh mẽ và kiên định!